Güneşlenmek, herkes için tehlikeli olan ultraviyole ışınlarına maruz kalmak demektir. Güneşin vücudumuza ne kadar faydası olsa da zararı da bir o kadar fazladır. Özellikle güneşlenme sonrası artan hormon seviyeleri nedeniyle hamileler için güneşlenmek daha da tehlikelidir. Hamilelik dönemi kadınlarda hormon seviyelerinin artmasına ve muhtemelen cildin daha hassas olmasına neden olur. Bu hassasiyet nedeni ile UV ışınlarına uzun süre maruz kaldığında cilt daha kolay yanabilmektedir. Cilt kanseri (melanom) güneşin zararlı ışınlarına çok fazla maruz kalındığı durumlarda meydana gelmektedir. Güneşte kaldığınız süre ne kadar fazlaysa kanser riski de o kadar artmaktadır. Güneşe maruz kaldığınız saatlere mutlaka dikkat etmelisiniz ve bu yazımızda bahsedeceğimiz önlemleri almalısınız.
Güneşlenmenin cildimizde oluşturabileceği sağlık sorunlarının yanında aynı zamanda vücudun ihtiyaç duyduğu sıvıların azalmasına; dehidrasyona ve aşırı ısınmaya da etkisi vardır. Güneşlenme anne adayında muhtemelen kasılmalara da neden olabilir. Aşırı ısınmış bir vücut, doğum kusurlarına neden olabilecek şekilde artan bir çekirdek sıcaklığa sahiptir.
Güneşin ultraviyole ışınları, vücutta, özellikle hamilelikte çok ihtiyaç duyulan folik asidi parçalayabilir. Folik asitin hamileler için bir etkisi doğum kusurları olasılığını azaltmaya yardımcı olmasıdır. Böyle bir riski önlemek için, güneşten korunmalısınız.
Güneşten alacağımız zararlı UV ışınlarının cilt üzerindeki etkileri belgelenmiştir. Cilt kanseri, erken yaşlanma ve güneş lekelerinin tümü güneşten gelen UV ışınlarına maruz kalma ile bağlantılıdır. Güneş kremleri, UV ışınlarının cilde zarar vermesini engellemek için en iyi seçenektir, ancak gebelik sırasında bazı önemli hususlara dikkat edilmelidir.
Güneş Kremi Alınırken Nelere Dikkat Edilmelidir
Güneş kremlerinde; oxybenzone, çinko oksit veya titanyum dioksit dahil UV ışınlarını bloke eden 3 bileşen bulunur. Oxybenzone maddesi hamile kadınların kaçınması gereken maddedir. Yapılan bazı araştırma çalışmalarında, oxybenzone’un dişi bebeklerde düşük doğum ağırlığına neden olduğu belirlenmiştir. Bu çalışmalar, düşük doğum ağırlığı için tek neden olarak oxybenzone bileşenini belirleyemese de, hamilelik sırasında kullanım için güvenli olduğu düşünülen başka bir güneş kremi alternatifiniz varsa, bebeğinizi riske atmanız için bir neden yoktur. Böyle durumlarda içinde bu madde bulunmayan güneş kremi alternatifini tercih etmelisiniz.
Oxybenzone bileşeninin, doğum kusurlarının kesin nedeni olarak belirlenememesi, cilt üzerindeki etkisinden kaynaklanmaktadır. Bu kimyasalın asıl kullanım amacı diğer kimyasalların deriden emilmesine yardımcı olmaktır. Cildin yüzeyinde bulunan çinko oksit ve titanyum dioksitten farklı olarak, oxybenzone içeren ürünler cilde nüfuz ederek kimyasal maddelerin kan dolaşımına girmesine izin verir. Bu durum da sağlığımız için oldukça zararlıdır.
2008 yılında, Çevre Çalışma Grubu oxybenzone içeren 600 güneş koruyucuyu zararlı bulmuştur. Güvensiz kabul edilen ürünlerin hepsi güneş koyurucu olmamakla beraber bazıları SPF koruması ile pazarlanan yüz ve vücut losyonları olmuştur. Bu yüzden özellikle hamileyseniz losyon, cilt bakım ürünleri, dudak kremi ve ruj alırken etiketleri mutlaka okumalısınız. İçerisinde kimyasallar içeren parfümler ve saç kremleri de bulunabilir. Oxybenzone, alerjilere, hücrelere zarar vermeye ve hormonların bozulmasına neden olabilmektedir. CDC tarafından yapılan bir çalışmada, bu yan etkileri gösteren katılımcıların % 97’sinde oxybenzone izleri bulunmuştur. Kadın ve genç kızların cilt bakımı ve güzellik ürünlerinin kullanımı nedeniyle potansiyel olarak daha yüksek konsantrasyonlara sahip oldukları görülmüştür.
Güneş Kremi Kullanımı Nasıl Olmalıdır
Güneş kremlerini plaja gitmeden veya sokağa çıkmadan en az bir 20 dakika önce sürmelisiniz. Eğer birkaç saat güneş altında kalacaksanız 2 saate bir güneş kremlerinizi tekrar sürebilirsiniz. Aynı şekilde denize ya da havuza giriyorsanız da güneş kreminizi düzenli olarak yenilemelisiniz. Anne adaylarında meydana gelen hormonal değişimlerden dolayı, ciltte yağlanma artabilmektedir. Bu yağlanma da cilt problemlerine sebep olabilmektedir. Bu yüzden yaz aylarında cilt kremi kullanıyorsanız, içinde yağ barındırmayan güneş kremlerini kullanmanız sizin için en iyi seçim olacaktır.
Hamilelik Maskesi Nedir
Hamile kadınların % 90’ında ciltte koyulaşma görülmektedir. Bu koyulaşmalar yaygın ve hafif derecede renk artışı ile birlikte olan değişimdir. Bu renk değişimine vücudun koyu olan renk bölgelerinde rastlayabiliriz. Meme uçları, koltuk altı, kasıklar, genital bölge renk değişimlerinin en sık görüldüğü bölgelerdir. Ayrıca göbek altı ve üstünde yer alan orta hat çizgisinde renk artışı belirgin bir hal almaktadır. Bu bölgelerin renk hücrelerinin yoğun olarak bulundurması ve hormonal değişimlere aşırı duyarlı olması hamilelikte renk hücrelerinin artışı ve aktivitesinde artış nedeniyle renk koyulaşmasına neden olmaktadır.
Hamilelik sırasında renkli benlerde ve hamilelikten kısa süre önce meydana gelen yara nedbe dokularında da renk artışı meydana gelmektedir. Renk artışı ilk 3 ayda başlamakta, hamilelik sonuna kadar devam etmekte ve lohusalık dönemi sona erdiğinde azalmaktadır. Fakat renklerin yoğun olduğu bölgeler eski haline tamamen dönmemektedir.
Hamilelikte yüzün her iki yanında simetrik kahverengi iri lekelere hamilelik maskesi(melasma) adı verilmektedir. Hamilelerin % 50-70’inde bu durum hamileliğin başında ve daha sıklıkla ikinci 3 ayında meydana gelmektedir. Hamilelik maskesi koyu renk saçlı ve esmer kadınlarda daha sık görülmektedir. Aynı değişim doğum kontrol hapı kullanan kadınların 1/3 ünde de görülebilmektedir. Hamilelik maskesinin nedenlerinden en önemlisi hormonal nedenlere ilave olarak güneş ışığı yani ultraviola ışınlardır. Sadece yazın değil kış aylarında da UV‘nin etkili olduğu görülmektedir.
Hamilelik maskesinin önlenmesinde en önemli rol geniş etkili güneş kremi kullanımıdır. Parfümlü cilt kozmetiklerinden de ciltte bırakacakları lekelerden dolayı özellikle yaz aylarında kaçınılması önerilmektedir. Hamilelik sonrası ise hormonal korunma yöntemlerinden kaçınılması önerilmektedir. Hamilelik maskesinin doğumdan sonraki 1 yıl içinde doğal olarak kaybolduğu bildirilmektedir.
Güneşten Nasıl Korunmalıyız
Güneş Koruyucu: En az 30 SPF’li güneş kremi, yanmayı önlemek için yardımcı olabilir. Ayrıca, maksimum koruma için her 2 saatte bir güneş koruyucunuzu yeniden sürmeniz gerekmektedir.
Hidrasyon: Sadece su ile nemlendirilmiş kalmak bile vücudunuzu serin tutacaktır. Bu aşırı ısınmayı ve dehidrasyonu önleyecektir. Yaz aylarında mutlaka bol bol su içmelisiniz. Eğer dışarı çıkıyorsanız yanınıza şişe almayı unutmayın.
Şapka ve Güneş Gözlüğü: Ne kadar basit bir yöntem gibi görünse de dışarıda geniş kenarlı bir şapka ve güneş gözlüğü takmak UV ışınlarına karşı önlem almanıza ve zararlarının azalmasına yardımcı olacaktır. Büyük şapka kullanımı yüz, omuz ve boyun bölgelerinize koruma sağlayacaktır. Güneş gözlüğü kullanımı da gözlerin zarar görmesini engelleyebilir.
Güneşe Çıktığınız Saatlere Dikkat Edin: 10:00 ile 16:00 arasında güneş ışınları en güçlüdür. Bu saatler arasında herhangi bir süre güneşe maruz kalmaktan kaçınmak en iyisidir.
Unutmayın ki güneş ışınları, en sağlıklı hamile kadınlar için bile tehlikelidir. Güneşe aşırı maruz kalmanız yaşamın ilerleyen dönemlerinde cilt kanseri riskini arttırır. Güneşten korunma yöntemlerini mutlaka ciddiye almalı ve uygulamalısınız.
