Bebekler anne karnındayken 9. haftada hareket etmeye başlarlar ancak küçük boyutları nedeniyle bunu annenin veya babanın fark etmesi mümkün değildir. Lakin ultrason taramaları sırasında rahmin sallanması ile bebek bu sallanmaya refleksif hareketler ile karşılık verir ve bu durum ultrasonografi ekranından kolaylıkla görülebilir. Bazı anne adayları ise bu haftalarda bebeklerinin hareket ettiğini hissettiklerini söyleseler de durum aslında bağırsak hareketliliğinden kaynaklanır. Bebeğin rahim duvarı üzerine etki edebilecek kadar hareket edebilmesi ve anne karnına baskı göstermesi, ancak 16. haftadan sonra mümkün olur. Ancak bu durum çoğu bebekte 20. Haftaya kadar uzamaktadır. İlk gebeliklerde ise 22. haftaya kadar hareketlilik hissetmemek normalken, sonraki gebeliklerde 16 ila 20. haftalar arasında annelerin bebekteki hareketliliği hissetmesi mümkün olacaktır.
Bebek Hareketlerinde Azalma
Bebek hareketlerinde azalma durumunun olduğunu söylemek için öncelikle düzenli bir periyotla hareket ediyor olması gerekmektedir. Bebek hareketlerinin azaldığını düşünüyorsanız öncelikle periyodu takip etmelisiniz. Bebeklerin hareketlilikleri devam ederken oksijen miktarının azalması hem kalp hızını hem de kasların dokusunu değiştirmektedir. Bu durumu bir nevi ön uyarı sistemi olarak görebiliriz. Rutin kontroller sırasında bebeğinizin hareketliliğine dair sorular sormalı ve gerekli ölçümleri gerçekleştirmelisiniz. Gerekli kontroller rutin olarak yapılmazsa doktorlar bebeğin hareketlilik kaybını tespit edemez.
Bebek hareketliliğinin ölçümünde çok sayıda yöntem kullanılsa da en kolayı anneye hafif bir yemek yedirilmesi ve ardından sol yana doğru yatırılmasıdır. Bu esnada bebeğin tekmeleri ölçülür ve 2 saatlik sürede on adet bebek tekmesinin yeterli hareketlilik olarak kabul edilir. Bunun yanında nonstres test, biofizik profil ve modifiye BFP adı verilen testler de bebek hareketliliği konusunda uzmanlara gerekli bilgileri verebilmektedir. Ancak bu yöntemler daha karmaşık ve detaylı olduklarından dolayı genellikle ciddi şüphelerde detaylı analiz için tercih edilmektedirler. Hareketlilikte ani azalmalar olmadıkça çok fazla işlem yapılması önerilmemektedir.
Bebekler 24. ve 28. haftalar arasında en hareketli dönemlerini yaşarlar, ancak bu dönemdeki hareketler düzensiz ve genellikle kısadır, çoğu hareket anne tarafından fark edilmez. 28. ve 32. haftalar arasında bebek hareketleri, dinlenme ve hareketlilik olarak tanımlanan dönemlerle daha düzenli ve sürekli hale gelir. 32. hamilelik haftasına kadar tok karna ve istirahat halinde sabah veya akşam saatlerinde anne adayının günde en az 2-3 hareket hissetmesini bekleriz. Özellikle 32. hamilelik haftasından sonra yukarıda saydığımız koşullarda 6-9 saatte hiç hareket hissedilmez ise doktorla görüşmek gereklidir.
Bebeklerin En Çok Hareket Ettiği Saatler
Bebekler en çok gece 9.00 ile 01.00 arasında hareketlilik gösterirler. Bebekler, son üç aylarında uyku ve uyanma periyotlarına sahip olduklarından dolayı uyku esnasında daha az hareket ettiklerini görürüz. Ara ara yaşanan bu hareketsizlikler bir rahatsızlık belirtisi değildir. Bebeğin devamlı hareketsiz olması veya hareketlerinin azalması durumunda doktorunuzla görüşmeniz yerinde olacaktır.
Bebek Hareketlerinde Artış
Bebeğin anne karnında hareketli olması, bebeğin sağlıklı oluşunu gösterir. Bebeğin anne karnındaki hareketliliği, 17. haftada başlar ve 32. haftaya kadar artarak devam eder. Aynı zamanda bebek doğarken bile hareket eder ve bunu hissedersiniz. Bebeğinizin hareketlerinde beklenmedik bir azalma varsa ve bu hareketsizlik uzun sürmüşse doktorunuza danışmanız gerekir.
Bebekler, anneler tatlı yediğinde, dinlenirken çok hareketli olabilirler. Ultrason muayenesinde bebekler, ışık ve ısıya maruz kaldığında korkarak yüzünü kapatabilir ve büzüşebilir. Her bebeğin anne karnında hareketliliği farklı olur. Bazı bebekler çok hareket ederken bazıları daha az hareket edebilir.
Açlık Tokluk Durumunda Bebek Hareketleri
Çoğunlukla anne karnında bebeğin hareketliliği anne adayının ne yaptığına bağlıdır. Rahmin dışındaki bebekler gibi rahim içindeki bebekler de sallandıklarında uyurlar. Bu nedenle gün boyu annesi hareketli olduğunda bebek hareketsizleşir, tekmeler fark edilmez. Annesi yavaşladığında bebek hareketlenmeye başlar. Ayrıca yemekte ya da öğün arasında bir şeyler yiyince, kandaki şeker miktarının artışına tepki olarak bebeğin hareketliliği artar. Yine anne adayı çok stresli ve gergin olduğunda adrenalin üretimi arttığından bebek hareketleri de artacaktır.
Anne Karnında Bebeğin Yapabildiği Hareketler
Hamileliğin 7-9. haftaları arasında tüm vücut birlikte zıplama şeklinde hareket eder. Omurgadaki nöronların gelişimi ile 9. haftadan itibaren kol, bacak ve vücut ayrı ayrı hareket edebilir. 11. hamilelik haftasından itibaren ağzını açabilir ve parmağını emebilir. 12. hamilelik haftasından itibaren amnion sıvısını yutar ve yutma hareketi ultrason ile görülebilir. Yaklaşık 12. haftada, cenin tekme atabilir, ayak parmaklarını kıvırabilir, tutabilir. Tekme gibi hareketler devam eder ve genellikle annenin ilk hissettiği harekettir. Bebek büyüdükçe hareketleri daha belirginleşir ve bisiklet çevirme, tam yer değiştirme, dönme gibi hareketler hissedilebilir.
Bebek Hareketleri Takip Etmek
Doğmamış bir bebeğin hareketlerinin ölçülmesinde ”standart” bir değer yoktur. Önemli olan her bir bebeğin kendine özgü olduğunu bilmenizdir. Yaygın olan düşünce, günde 10 hareketin yeterli olduğu yönündedir. Ancak bunu var olan düzendeki bebek hareketleri gözlemlemeden söylemenin yanlış bir şey olduğu kanıtlanmıştır. Örneğin günde ortalama 40 kez hareket eden aktif bir bebeğin 10 kez hareket etmesi önemli bir düşüş sayılabilir.
Bebek hareketleri bölümler şeklinde kayıt altına alınmalı, ancak hissedilen her hareket bir bölüm olarak nitelendirilmemeli. Örneğin, bebeğinizin 5 dakika boyunca aralıksız hareket etmesi bir bölüm olarak sayılabilir.
Bebek hareketleri 32. haftaya kadar giderek artar. Ardından hareketlerin artışı durabilir, fakat azalmaması beklenir. Bu süreçte hissettiğiniz hareket biçimi değişebilir. Hamileliğiniz ilerledikçe bebeğin gerinme hareketleri de sıklaşacaktır. Ancak düzeni aynı kalacaktır.
Eğer bebeğinizin hareketlerinde önemli bir artış veya azalma hissediyorsanız hiç tereddüt etmeden doktorunuzu arayınız.
Bebekler Günde Kaç Tekme Atar?
Bebeğiniz günde ortalama 150-200 defa hareket eder. Fakat bu hareketlerin hepsi annenin hissedeceği şekilde olmaz. Bebeğinizin hareketlerini sayın. 2 saatte en az 10 hareket olması gerekmektedir. Eğer ilk saymanızda bu 10 hareketten az ise 1-2 saat sonra tekrar sayın. Eğer tekrar 2 saate 10 hareketin altında olursa mutlaka doktorunuza danışın.
Bunu takip edebilmeniz için de Happy Mom uygulmamızda Daha Fazla bölümünde bulunan Tekme Sayar’ı kullanabilirsiniz.
Bebeğin Bir Yere Toplanması
Genişleyen rahimle birlikte karın bölgesindeki gerginlik de fark edilir biçimde hissedilmeye başlar. Bebeğiniz gün geçtikçe yeri daraldığı için kendini daha iyi konumlandırmak adına bir tarafta toplanabilir. Bu hissettiğiniz anne karnında bebeğin sertleşmesi olarak tanımlanabilir.
İkinci Hamilelik ve Sonrasında Bebek Hareketleri
İkinci veya daha sonraki hamileliği olan anne adayları hareketleri, ilk hamileliği olanlara göre 2-3 hafta daha erken hissedebilirler. Çünkü ne hissedeceklerini bilirler ve bu hareketleri daha kolay ayırt edebilirler. Ayrıca rahim kasları daha gevşek olduğundan hareketleri daha kolay hissederler.
