Hamilelik, kadın hayatının belki de en önemli evrelerinden bir tanesini oluşturur. Bu evre; sosyal ve iş hayatı, aile yaşantısı, çevresel etkenler, yaş durumu gibi birçok faktörden etkilenir. Çünkü anne adayı henüz hamile olduğunu dahi bilmeden, hormonal yönden birçok değişim yaşar.

Sadece hormonlardaki değişimler değil; yeni bir hayat düzenine başlayacak olmak, bir bebeğin sorumluluğunu bütünüyle üstlenecek olmak ve en önemlisi ‘iyi bir anne olabilme’ endişesi.

İşte hamileliğinizde ay ay yaşayacağınız psikolojik değişimler!

1. AY!

Hamileliğin başlamasıyla birlikte ailede sevinç duyguları artar ve anne adayı mutluluk hissi yaşar. Beklenen ve istenen bir gebelik durumu söz konusuysa, anne adayı için hamile olduğunu öğrenmesi, belki de hayatında aldığı en güzel haberlerden bir tanesi olacaktır.

Daha sonra oluşan bulantı ve kusmalar, halsizlik ve depresyona yol açabilir. Bu depresyon eşliğinde, anne adayına bir süre sonra üstleneceği sorumluluk düşüncesi biraz ağır gelebilir ve hazır olup olmadığını sorgulayabilir.

Bu sorgulamalar normal kabul edilir ve genellikle gebeliğin ilerleyen dönemlerinde geçer. Tam tersi, planlı olmayan ve istem dışı gelişen bir gebelik söz konusuysa, bu durum anne adayında gerginlik ve stres yaratabilir. Kaygılar ve üzüntü duygusu baskınlık gösterebilir. Bu durumda annenin psikologla görüşmesi uygun görülür. Gebeliğin akıbetine karar verilmesi gerekir ve eğer anne gebeliği devam ettirmek istiyorsa, psikolog yardımıyla bu sürece hazırlanması gerekir.

2. Ay!

Hamileliğin 2. ayında, anne adayının vücudunun salgılayacağı hormonlar ilk aya oranla artar. Bu durum ani tepkiler vermesine ve duygusal dalgalanmalar yaşamasına neden olabilir.

Bu dönemde genellikle ağır iş yükü yapmış gibi yorgunluk, halsizlik, isteksizlik ve göğüslerde hassasiyet gözlenir. Kasık ağrıları hissedilebilir. Hamilelik, bir infertilite (kısırlık) tedavisi sonrasında oluşmuşsa, heyecan ve sevincin beraberinde getirdiği aşırı hareketlilik görülebilir.

Hamilelik istem dışı oluşmuşsa anne adayı korku, endişe, kaygı ve sürekli düşünceler içinde olabilir. Bu dönemde hormonların vücudu etkilemeye başlamasıyla birlikte anne adayı hamile olduğunu hissetmeye başlar. Memelerde dolgunlaşma ve hassaslaşma görülür.

3. Ay!

Hamilelikte psikolojik durum 3. ayda, ilk iki aya göre çok daha iyi seyreder. Anne adayları kendilerini daha dingin hisseder. Çünkü ilk şok atlatılmış, hamilelik kabullenilmiştir. Bu dönemden sonra annede genellikle bebeğin sağlığı ile alakalı düşünceler başlar.
Yine de uyku ve halsizlik şikayetleri devam edenilit. Sık tuvalete gitme ihtiyacı ortaya çıkar. Bulantı ve kusma şikayetleri başlayabilir. Karında şişkinlik ve kramplar hissedebilir.

Zaman zaman hormonal değişikliğe bağlı cilt lezyonları görülebilir. 10. haftaya doğru pik dönemine girer. Altta yatan mide bağırsak problemleri daha da şiddetlenir. Anne adayı kilo aldığını hisseder. Hamilelik hormonunun pik yaptığı dönemdir, bundan sonra bulantı ve kusmalar azalabilir. Anne adayı ailesine karşı hassaslaşmaya başlar.

Yakınlarına karşı davranışı, olaylara karşı karar verme şekli değişir. Bulantılar yavaş yavaş azalmaya başlar ve iştah artar. Diş fırçalarken diş etlerinde kanama görülebilir. Anne adayı, karnındaki şişliği eliyle hissetmeye başlar.

4. Ay!

Hamileliğin 4. ayı ile 6. ayı genellikle ‘balayı dönemi’ olarak anılır. Bunun nedeni, hormonal dalgalanmaların azalması sonucu bulantı ve kusmaların yavaşlamasıdır. Bu da psikolojik gerginliğinizin azalmasına neden olur.

Anne adayı artık kendini iyice hamileliğe ve bebeğine alıştırmıştır. Psikolojik olarak kendini iyi hissetmektedir. Vücudundaki hamilelik belirtileri, karnının az da olsa belirginleşmeye başlaması, anne adayını mutlu hissettirir.

Ancak bazı anne adayları bu dönemde fazla kitap okuma ve internet araştırmaları sebebiyle kaygı ve karamsarlık hissedebilir.
Yapılan testlerin sonucunu beklemek anneyi kaygılandırır. Karın şişkinliği yakınları tarafından da gözlenebilir. Sık idrara çıkma azalır.

5. Ay!

Hamileliğin 5. ayında bağırsak alışkanlıkları değişir ve kabızlık olabilir. Kasık ağrılarıyla birlikte bel ağrıları da ortaya çıkabilir. Meme ucundan akıntı gözlenebilir. Bu dönemde nadir de olsa bebek hareketleri hissedilebilir. Cilt lezyonları daha da artar. Anne adayının karnında kıllanma görülebilir. Kilo artışı daha fazla yaşanabilir. Baş dönmesi, bayılma gibi şikayetler gözlenebilir.

Anne adayının yüzünde hamilelik maskesi adı verilen ve meme ucunda renk değişikliği gözlenmeye başlayabilir. Bu durum cildin herhangi bir başka yerinde de görülebilir. Bel ve kasıktaki ağrılar şiddetlenir.

Dolayısıyla bu aşamadan sonra çevrenin desteği fazlasıyla önem teşkil etmeye başlar. Fiziksel değişimler, 3. kişilerin ağzından duyulduğunda anne adayı daha kötü hissedebilir. Bu nedenle annenin yakın çevresi, 5. ay ve sonrasında anne adayına psikolojik olarak destek olmalıdır.

Ancak bu ay çoğu anne adayı için psikolojik olarak iyi hissettiği bir döneme giriştir. Çünkü anne adayı, artık bebek hareketlerini hissetmeye başlar.

6. Ay!

Hamileliğin 6. ayında bebeğin hareketleri belirgin bir şekilde hissedilmeye başlanır. Bebeğin ufak hareketlenmeleri anne adayının da mutlu ve keyifli hissetmesine neden olur. Yine de bu dönemde anne adayında ani tepkiler, duygusal dalgalanmalar ve ağlama isteği görülebilir.

Büyüyen bebek, karın içindeki organlara basarak bazı sorunların ortaya çıkmasına neden olur; örneğin akciğer baskısı ile nefes darlığı ortaya çıkabilir. Karın büyümesine bağlı olarak anne adayında denge kurma problemleri yaşanabilir. Hormonlardaki değişiklikler nedeniyle eklem bölgelerinde sorunlar artabilir. Artık bebek hareketleri dışarıdan görülebilir. Anne adayı hızlı kilo almaya başlar. Hamilelik boyunca vücuttaki ekstra hormonlar, diş etlerinin şişmesine ve kanamasına neden olabilir.

Hamilelik döneminde yaşanan unutkanlık da genelde bu aylarda kendini belli eder ve bunun vermiş olduğu gerginlik, anne adayının psikolojisinin etkilenmesine neden olabilir.

7. Ay!

Bu dönemde doğum korkuları başlar. Anksiyete ve migren atakları ortaya çıkabilir. Bacaklarda ve belde ağrılar olabilir. Karnın büyümesiyle anne adayında yorgunluk, halsizlik görülebilir ve karında sertleşmeye neden olan kasılmalar yaşanabilir.
Bebek büyüdükçe nefes almada zorluklar ortaya çıkabilir. Uyku düzeni bozulabilir. Varislerde şişme ve ayaklarda kramplar olabilir. Midede yanma ve karında kaşıntılar görülebilir.
Ayrıca bebeğin hızla kilo almaya başlaması ile anne adayının artan ağrıları, rahmin idrar torbasına baskı yapması sonucu oluşan sık idrara çıkma isteği, lekelenmeler ve benzeri pek çok belirti, yine anne adayında psikolojik olarak huzursuzluğa neden olabilir.
Fakat bu endişe ve korkuların yanında tatlı bir heyecan da anne adayını sarmaya başlar. Uzun süredir karnında taşıdığı yavrusuyla kavuşacak olma düşüncesi, anne adayının mutlu hissetmesini sağlayacaktır.

8. Ay!

Artık doğuma az bir süre kalmıştır ve özellikle anne adayı daha önce doğum yapmadıysa, doğumun nasıl geçeceği, ne kadar süreceği, canının acıyıp acımayacağı gibi pek çok şeyi sorgulamaya başlar.

Anne adayının üst kaburgasına baskılar artabilir. Sindirim bozuklukları görülebilir. Yüzde, ellerde ve ayaklarda hafif ödem oluşabilir. Bu da anne adayının kendisini daha kilolu ve çirkin hissetmesine neden olabilir.

Göğüslerde dolgunluk iyice artar. Bebeğin büyümesiyle birlikte mesaneye baskı ve kapasitesinin küçülmesi sık idrara çıkmaya sebep olur. Bebeğin hareketleri dışarıdan gözle izlenebilir duruma gelir. Anne adayının göbek bölgesinden kasığa kadar uzanan koyu bir çizgi belirir.

9. Ay!

Hamileliğin 9. ayı bedensel değişimin yoğun olarak hissedildiği, ağrıların arttığı, ödem ve şişliklerin fazlalaştığı bir dönemdir. Fiziksel değişimlerin vermiş olduğu yorgunluk anne adayında birtakım gerginlikler meydana getirebilir. Yine 9. ayda doğum telaşının olması anne adayının stresli olmasına neden olabilir.

Doğum sonrasında yaşanacak olan düzenin değişmesi düşüncesi de anne adayında birtakım huzursuzluklar oluşturabilir fakat bunlar olağan düşünce ve değişimlerdir.

Hamileliğin son ayında zaman zaman bacaklarda elektrik çarpmasına benzer yakınmalar olabilir. Bebek hareketlerinde azalmalar görülebilir. Ciltte oluşan lekeler ortadan kaybolmaya başlar. Son haftalarda anne adayında baskıya bağlı yürümede güçlük görülebilir.

Daha Fazla Hamilelik Psikolojisi

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir