Hamilelik döneminde ikiz ve daha fazla bebeğe sahip olmak, tıp literatüründe çoklu doğum olarak geçer.
Tek doğumda birden fazla çocuk sahibi olma oranlarına bakıldığı zaman ise, en çok ikiz bebeklerin ve özellikle de çift yumurta ikizlerinin sayısı dikkat çeker. Bu çoğul gebeliklerde; ikizlerin dörtte bir oranı tek yumurta ikizi olarak doğarken, dörtte üçü ise çift yumurta ikizi olarak dünyaya gelir.
Çift yumurta ikizleri aynı zamanda oluşan ama birbirlerinden bağımsız, farklı tip ve karakterlere sahip olan ikizlerdir. Ayrı yumurta ikizleri doğal hormonal nedenler ve kısırlık tedavisi nedeniyle oluşan iki ayrı yumurtanın iki farklı sperm tarafından döllenmesi sonucu meydana gelir.
Tek yumurta ikizleri ise; bir yumurta ve bir spermin döllenmesi sonrasında oluşan hücre yumağının, nedeni bilinmeyen sebeplerden dolayı ikiye bölünerek bağımsız şekilde büyümesi sonucunda olur.
Tek yumurta ikizlerinde tek kese içerisinde iki ayrı bebek görülürken, çift yumurta ikizlerinde iki ayrı kese bulunur.
Çoğul Gebelik Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Çoğul gebelik, çoğunlukla birden fazla yumurta hücresinin birden fazla sperm ile döllenmesi sonucu oluşur. Bu durum tek yumurta ikizlerinde döllenmiş bir yumurtanın bölünmesi ile meydana gelir.
Çoğul gebelik dendiğinde genellikle ikiz ve üçüz gebelik akla gelir. Üçüz gebelik de üç ayrı yumurta üç sperm tarafından döllenmesi ya da döllenmiş yumurtalardan birinin ikiye bölünmesi ile oluşur.
Çoğul gebelik tekil gebeliğe göre daha zorlu bir süreçtir. Çoğul gebeliklerde en sık karşılaşılan komplikasyon erken doğum ve düşük tehdididir. Bu sebeple çoğul gebelik süreci boyunca anne adayı yakın takip altında olmalıdır.
Çoğul gebelik herkeste olabilir ama bazı kişilerde görülme olasılığı daha fazladır.
Çoğul Gebelik Olasılığı Kimlerde Yüksektir?
Anne adayının yaşının 35’in üzerinde, ailesinde çoğul gebelik olanlarda, yumurtlama ilaçları ile tedavi görenlerde ve kişinin mensup olduğu ırktaki çoğul gebeliklerin sık olduğu toplumlarda çoğul gebelikler daha sık görülür.
Yumurtlamayı sağlayabilmek için doğurganlık ilaçlarının kullanılması, genellikle yumurtalıklardan birden fazla yumurtanın salınmasına neden olur. Bu durum ise ikiz, üçüz veya daha fazla bebeğin doğumu ile sonuçlanabilir.
Tüp bebek yöntemiyle, birden fazla embriyonun rahime aktarılması halinde çoğul gebeliklere yol açabilir. Çoğul gebelik, döllenmiş yumurtanın transferden sonra ayrılması durumunda da ortaya çıkabilir. 35 yaşından büyük kadınlarda, tek bir regl döngüsü sırasında genç kadınlara göre iki veya daha fazla yumurtanın serbest bırakılma olasılığı daha yüksektir. Bu nedenle, çoğul gebelik olasılığı daha yüksektir.
Çoğul Gebelik Belirtileri Nelerdir?
Çoğul gebeliği olan kadınlar tek bir bebeğe hamile olan kadınlardan daha şiddetli sabah bulantıları yaşarlar.
Tekli hamilelik yaşayan hamile kadınlara göre çoğul gebeliği olan kadınlarda, meme hassasiyeti daha erken başlar ve çok daha şiddetlidir.
Çoğul hamileliklerde, anne adayları tekli gebelik yaşayan kadınlara göre çok daha hızlı kilo alırlar. Sırt ağrısı, varisler, hazımsızlık, gebelik diyabeti ve tansiyon sorunları da çoğul gebelik yaşayan kadınların sıklıkla karşılaştığı belirtiler arasındadır.
Çoğul Gebelik Nasıl Anlaşılır?
Çoğul gebeliği ultrasonografi ile ortalama 6. haftada iki kese görülmesi ile anlaşılır. Plasenta ve kese durumuna bakılır. Böylece tek yumurta ve çift yumurta ikizleri de tespit edilir. Ultrasonografi olmadığı zamanlarda anne karnının normalden daha çabuk büyümesi, iki kalp atışı dinlenmesi ile tespit edilebilir.
İkiz Gebelik
Çoğul gebelikler arasında en sık görülen tür, ikiz gebeliktir ve rahim içerisinde birden fazla bebeğin aynı anda büyümesiyle gerçekleşir.
Doğal yollar ile oluşmuş her 80 gebeliğin 1’inde ikiz gebelik görülür. Bu oran, ilaç veya tüp bebek tedavisi görenlerde daha da artar.
İkiz gebelik; regl döneminde birden fazla yumurtanın döllenmesi ve ayrı ayrı rahim içerisinde gelişmeye başlamasıyla veya döllenen bir yumurtanın içinde bölünmesi sonucu oluşmasıyla gerçekleşir.
Çift yumurta ikizinde kardeşler aynı gene sahip olmadığı için cinsiyetleri ve görünüşleri farklı olabilir. Ana rahminde iki plasenta bulunur, ikiz bebeklerin plasenta ve amniyon sıvıları farklıdır. Tek yumurta ikizinde ise genetik yapılar aynı olduğu için bebeklerin cinsiyeti dahil hemen her özellikleri aynı olur.
Çoğul Gebelik Yaşayanlar İçin Öneriler
- Doktorunuzla durumunuz hakkında ayrıntılı konuşun ve merak ettiğiniz tüm soruları kendisine yöneltin.
- Doktorunuzun uygun olduğunu belirtmediği sürece herhangi bir ilaç veya vitamin kullanmaktan kaçının.
- Sigara, alkol veya bağımlılık yapıcı diğer maddelerden hamileliğiniz boyunca uzak durun
- Mümkün olduğu kadar sağlıklı yiyecekler tüketin ve kafeinden kaçının.
- Folik asit, demir ve kalsiyum açısından zengin besinlerden bol miktarda alın. Bu besinler, bebeklerin sağlıklı büyümesi için gereklidir. Tahıl, et, süt, peynir, meyve ve sebzeler iyi seçeneklerdir.
- Şiddetli sabah bulantısı nedeniyle yeterince yemek yiyemiyorsanız, doktorunuza danışın.
- Hamileyken uygulamak için hangi aktivitelerin iyi olduğu konusunda doktorunuzla konuşun.
- En önemlisi, tekli hamilelik yaşayan kadınlara oranla çok daha fazla dinlenin.
