Gebeliğin özellikle erken dönemlerinde baş ağrılarına sık rastlanır. Bu ağrıların bir kısmı için sinüzit ya da görme bozuklukları gibi bir neden bulunabilse de çoğunda neden araştırması sonuçsuz kalır.
Baş ağrısı, gebelik belirtileri arasında esasında yaygın bir sorundur. Özellikle 20-40 yaş arası hamile anne adaylarının %80’inde değişen şiddetlerde baş ağrısı görülebilir.
Hamilelik döneminde meydana gelen değişimler ve hormonal açıdan yaşanan durumlar baş ağrısına sebep olabilir. Anne adaylarında görülen bu baş ağrılarının çoğu migren veya gerilim tipi baş ağrılarıdır.
Baş ağrısına migren dışında da sebep olabilecek birçok faktör olduğu için, bu konuda yeterli bilgiye sahip olmak, doktora başvurma noktasında oldukça önemlidir.
Gebelikte Migren Neden Olur?
Migren; genellikle kafanın yarısında hissedilen, bulantı ve kusmanın da eşlik edebildiği, ışığa karşı hassasiyetin olduğu, zonklayıcı tarza bir ağrıdır. Adet dönemi, menopoz, gebelik ve hatta doğum kontrol hapları gibi hormonal ilaçların migren tipi ağrıları etkilemesi migrenin oluşumunda kadınlık hormonlarının önemli rol oynadığını ortaya koymaktadır.
Çoğunlukla adet zamanı veya hamilelikten sonra östrojen düzeyinin düştüğü dönemlerde migren ağrıları hafifler. Gebelik gibi östrojenin arttığı dönemlerde ise migren şiddetlenir.
Migren baş ağrıları hamileliğin çoğunlukla ilk aylarında yaygın olarak görülür, son aylarda daha az görülür. Migren genellikle hamileliğin ilk 3 ayından sonra hafifler ancak çeşitli durumlarda bunun tersi de meydana gelebilir. Anne adaylarının bazılarında daha önce olmadığı halde migrenle ilk defa hamilelikleri sırasında karşılaşabilirler. Bebek dünyaya geldikten sonra migren ağrılarının devam etmesine sık rastlanır fakat emziren annelerde daha az ağrı olduğu bildirilmiştir.
Migren ile beraber bulantı, kusma, ışığa karşı hasssasiyet, kulaklarda çınlama gibi belirtiler görülebilir. Migren belirtileri söz konusu olduğunda mutlaka bir nöroloji uzmanına başvurulması gerekir.
Gebelerde Migren Atağının Bir Tehlikesi Var Mıdır?
Tek tehlike başka bir ciddi durumun belirtisi olabilecek baş ağrısının migren zannedilmesidir. Şu durumlarda doktorunuza ulaşmalısınız;
- Baş ağrınıza ateş eşlik ediyorsa,
- Baş ağrınız 1 saatten fazla sürüyor ve hemen tekrarlıyorsa,
- Bulanık görmeniz varsa
‘’Gebelikte migren atağında ne yapabilirim?’’ noktasında ise baş ağrısı günlüğü tutmanızda fayda vardır.
Daha açıklayıcı olmak gerekirse günlük olarak, baş ağrınızın ne zaman başladığını, neyin sonrasında olduğunu ve ne kadar sürdüğünü not edin. Bu şekilde neyin tetiklediğini saptayabilir ve bu faktörleri günlük yaşamınızdan uzaklaştırabilirsiniz. Sıklıkla migren ataklarını tetikleyen faktörler şunlardır; stres, çikolata, peynir, kahve, hava koşulları, hormonlar.
Migren ataklarını tetikleyen unsurlar kişiden kişiye farklılık göstereceği için baş ağrısı günlüğü tutmanız oldukça önemlidir.
Migren için evde alabileceğiniz önlemler ise şu şekildedir;
- Başınıza soğuk havlu uygulayın
- Soğuk duş alın
- Şekerleme yapabilirsiniz
- Düzenli egzersiz yapın
- Meditasyon veya yoga gibi gevşeme tekniklerine başvurun.
Gebelikte Migren Nasıl Tedavi Edilir?
Gebelikte özellikle birinci trimesterden sonra (ilk üç aydan sonra) kadınların %60-70’inde migren belirtilerinde iyileşme gözlenir. Bazı durumlarda ise tam tersi olabilir. Gebelikte migren tedavisinde ilk basamak tedavi parasetamol içerikli ağrı kesicilerdir ve belirtilerin ortaya çıktığı ilk anda kullanıldığında genellikle bu tedavi başarılı olur.
Migren için özellikle hazırlanmış ergotamin içerikli ilaçlar öncü belirtilerde kullanıldığında ağrıların ortaya çıkmasını başarılı bir şekilde engelleyebilirler. Ancak bu ilaçların mekanizması damarların genişlemesini önlemek olduğundan ve uterusu kasıcı özellikleri olduğundan gebelikte çok gerekli olmadıkça tercih edilmezler.
Parasetamol tedavisi başarılı olmadığında ağrı kesici olarak kodein içerikli ilaçlar, bulantı giderici özelliği olan ilaçlarla birlikte doktor önerisiyle kullanılabilirler.
Gebelikte çok sık migren atağı geçiren anne adaylarında ise sürekli tedavi gerekebilir ve bunun için yine doktor önerisiyle propranolol veya nifedipin içerikli ilaçlar kullanılabilir. Beraberinde depresyon belirtileri de gözlendiğinde antidepresan ilaçların da tedaviye eklenmesi başarı şansını artırır.
