back to top

Gebelikte Kan Uyuşmazlığı Nedir?

Kan grupları A, B, AB ve 0 olarak dört tiptir. Bu kan gruplarının yanı sıra D faktörü adı verilen “Rh” faktörü de pozitif ya da negatif olabilir. Anne ve babanın kan grupları arasında uygunsuzluk olması bebek ve anne adayı açısından bazı istenmeyen durumların gelişme riskini arttırır. En sık rastlanılan kan uyuşmazlığı “Rh uygunsuzluğu “dur. Aslında bebeğin kan uyuşmazlıktan etkilenebilmesi için bebeğin kan grubu ile anneninkinin uyumsuz olması, yani bebeğin babasına benzer kan grubu özellikleri taşıması gerekmektedir. Bu durumda baba Rh (+) iken anne Rh (-) iken, bebek de babası gibi Rh (+) olursa kan uyuşmazlığı mevcuttur. Bebeğin kan grubu doğumdan sonra belirleneceği için anne (-), baba (+) ise kan uyuşmazlığı varmış gibi hareket edilmelidir.

Etki Mekanizması

Rh (+) olan bebekten doğum veya düşük sırasından anne kan dolaşımına geçen kan hücreleri Rh (-) olan annede, Rh antikorları oluşmasına yol açar. Bu antikorlar kanda dolaşan Rh (+) kan hücrelerine saldırırlar. Eğer sonra oluşacak hamileliklerde de Rh (+) bebek oluşursa, annede oluşan Rh antikorları plasentadan bebek kan dolaşımına geçerek bebeğin kan hücrelerini yıkmaya başlar. Bu nedenle kan uyuşmazlığı ilk bebekler için değil, ardından gelecek bebekler için risklidir ve yapılacak tedavi gelecekteki hamilelikleri korumak içindir. Kan uyuşmazlığına neden olan bebeğin kan hücrelerinin anne kan dolaşımına geçmesi sıklıkla doğum ya da sezaryen sırasında olur. Bazen düşükler, amniyosentez gibi girişimsel işlemler de bu geçişe neden olabilir. Ender olarak Rh (-) bir kadına yanlış uygulama ile Rh (+) kan verilmiş ise ilk bebeklerde de kan uyuşmazlığı riski söz konusudur.

Klinik Belirtiler ve Tanı

Annede oluşan Rh antikorları bebeğe geçtiğinde, bebeğin kan hücrelerinin parçalanmasına ve bebekte kansızlık (anemi) oluşmasına neden olur. Bebekte gelişen anemi sonucu bebeğin kalbi kanı pompalamak için daha fazla çalışmaya başlar, bir müddet sonra da kalp yetmezliği gelişir ve vücut boşluklarında sıvı birikimi başlar. Bebeğin karın boşluğu, göğüs kafesi, kafatası ve cilt altında sıvı birikmesi ile “hidrops” adı verilen tablo oluşur. Hastalığın şiddetine ve bebekte oluşan aneminin ciddiyetine bağlı olarak bebeğin anne karnında ölümü bile görülebilmektedir. Kan uyuşmazlığının teşhisinde anne ve baba adaylarının kan grubunun bilinmesi çok önemlidir. Eğer anne Rh (+) ise babanın kan grubu önemini yitirir. Eğer anne Rh (-) ve baba Rh (+) ise hamilelik takibinde annenin kanında normalde olmaması gereken Rh antikorları “indirek coombs” adı verilen test ile taranmalıdır. Doğum olduğunda da bebeğin kan grubu hemen incelenmeli ve gereken tedbir derhal alınmalıdır.

Korunma

Rh uygunsuzluğu varlığında (anne Rh (-) baba Rh (+) ise) annenin Rh faktörüne karşı antikor oluşturmasını engellemek için hamileliğin 28. haftasında “anti-D iğnesi” yapılmalıdır. Halk arasında “uyuşmazlık iğnesi” adı verilen bu iğnenin doğumdan sonra bebeğin kan grubu pozitif ise ilk 72 saat içinde yeniden anti-D yapılması gerekmektedir. Doğum dışında düşük, dış gebelik, kürtaj ya da hamilelikte oluşan şiddetli kanama gibi durumlarda da anti-D iğnesi yapılması doğru olacaktır. Tanısal amaçlı girişimsel işlemler olan amniyosentez, kordosentez, koryon villüs biyopsisi gibi işlemleri takiben de anti-D iğnesi yapılması hamileliğin sağlıklı devamı açısından son derece önemlidir

5 YORUMLAR

  1. Benim kan grubum A rh (-) Eşimin kan grubu B rh (+) ilk çocuğumuzun kan grubu AB rh (+) şimdi 2. gebeliğimin 6. Haftasındayım ilk Doğumda uyuşmazlık iğnesi yapıldı mı yoksa yapılmadı mı hatırlamıyorum ben bu gebeliğimde nasıl bir yol izlemeliyim

  2. Merhaba bizde de aynı şekilde benim (-) eşimin (+) gittiğim doktor iğne vurulup vurulmamam için kan testi yaptı negatif çıktı şuan vurulmanıza gerek yok denildi ama korkuyorum birsey olursa diye doğuma yakın zamanda yapılıcakmış. Acaba bebeğimi etkiler mi?

  3. Merhaba bizde de aynı şekilde benim (-) eşimin (+) gittiğim doktor iğne vurulup vurulmamam için kan testi yaptı sonuç negatif çıktı şuan vurulmanıza gerek yok hamileliğin son zamanlarında vurulacaksınız dedi ama korkuyorum bebeğimi etkiler mi suan 9+2 haftalıgız

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

En Çok Okunanlar

Hamilelikte Tetanoz Aşısı: Hem Annenin Hem Bebeğin Sessiz Koruyucusu

Hamilelik süreci, hem anne adayının sağlığı hem de doğacak...

Hamilelik Döneminde Güneşle Sağlıklı İlişki: D Vitamini, Gölge ve Koruma Dengesi

Hamilelik, kadın bedeninin fiziksel ve hormonal olarak büyük değişimler...

İlk Doğum Zor mu? Annelik Yolculuğunun Gerçekleri ve Rahatlatıcı Bilgiler

İlk kez doğum yapacak kadınların aklındaki en yaygın sorulardan...

Bebek Şampuanı Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler ve Marka Değerlendirmeleri!

Bebeğimizin hassas bir bedeni olduğunu bilmeli ve şampuan seçimini...

Hamilelikte İştahta Azalma Neden Olur? Nasıl Baş Edilir?

Hamilelik süreci, anne adaylarının yaşamında önemli değişikliklerin yaşandığı, fiziksel...

Hamilelik Döneminde Yazın Yapmaya Uygun Sporlar

Hamilelik, kadınların hayatında çok özel ve hassas bir dönemdir....

Üçüncü Trimester Döneminde Cinsellik

İkinci trimesterde azalan fiziksel şikayetler bu dönemde uterusun büyümesine...

Hamilelikte Tansiyon Kontrolü: Bilmeniz Gereken Her Şey

Hamilelik, kadın vücudunda pek çok fizyolojik değişimin yaşandığı özel...

Sıcak Havalarda Rahat Hamilelik İçin 10 Altın Öneri

Hamilelik, bir kadının yaşamındaki en özel, en duygusal ve...

Hamilelikte Bel Ağrıları Neden Olur ve Nasıl Hafifletilir?

Hamilelik her anne adayı için eşsiz deneyimlerin yaşandığı özel...