Hamilelik Döneminde Alkol Kullanımı ve Bebeğe Etkileri

Hamilelik süreci, anne adayı ve bebeği için son derece hassas bir dönemdir. Bu dönemde, annenin yediği ve içtiği her şeyin bebeğin gelişimi üzerinde olumlu ya da olumsuz etkileri vardır. Alkol, hamilelikte kaçınılması gereken en önemli maddelerden biridir ve hem anne hem de bebek için ciddi sağlık riskleri taşır.

Hamilelikte Alkol Kullanılır mı?

Bu konuyla ilgili uzmanların farklı görüşleri söz konusu olduğu için hamileler ne kadar alkol alabilir, sorusu güncelliğini koruyan bir konu. Danimarkalı bilim adamlarının BJOD isimli dergide yayınlanan araştırmalarına göre hamile kadınların haftada 1 ila 8 adet içki içmesinin bir zararı yok (!)

Ancak bugün hala en geçerli olan tavsiye, hamilelikte alkol alımına dair güvenli bir kullanım miktarı olmadığı yönünde. Bir kadehten zarar gelmez, düşüncesiyle hamilelikte şarap içmek ve az miktarda alkol aldığı için bir şey olmayacağını düşünmek doğru değil. Çünkü bunun hangi miktarda ne sıklıkla alındığı ve bebeğe buna göre bebeğin ne boyutta bir zarar gördüğü net olarak bilinmiyor.

Plasenta vücuda giren alkolün tamamını süzemediği için alkolün bir miktarı da bebeğe ulaşıyor. Bu da bebeğin fiziksel ve zihinsel gelişimine ciddi zararlar veriyor. Hamileyken alkol kullanmak konusunda bu bile bir çekincen olmasına tek başına yetmeli.

Hamileliğin İlk Dönemlerinde Alkol Kullanımı

Yukarıda söylediklerimiz seni gebe olduğunu bilmeden alkol almak konusunda endişelendirmesin. Henüz anne adayı olduğunu bilmeden aldığın alkolün bebeğine bir zararı yok, ancak gebelik haberini alır almaz alkol, hamileliğin boyunca tüketmekten kaçınacağın bir şey olmalı.

Kimi anne adayları hamileliğin ilk aylarında alkol kullanımının bebeğe daha az zarar vereceği gibi bir fikre kapılıyor. Ancak alkolün bebekte yol açtığı tahribat konusunda zamana dair net bir şey söylemek çok zor. Bu yüzden hamilelikte alkol sınırından bahsedemeyiz. Bebek sahibi olacağını öğrendiğin ilk günden itibaren, alkol alımı son derece hassasiyet göstermen gereken bir konu olmalı.

Hamileyken bira içmek zararlı mı, buna da bir açıklık getirelim. Alkol kullanımı sırasında türler arasında herhangi bir ayrımdan söz etmek mümkün değil. Şarap tüketmek ne kadar zararlı bulunuyorsa hamilelikte bira içmek de o kadar zararlı.

Hamilelikte Alkol Neden Zararlı?

Alkol toksin bir madde olduğu ve plasenta yoluyla bebeğe geçtiği için buradan da bebeğin kanına etki ederek dolaşıma geçiyor. Böylece bebeğin mekanizmasına yayılarak birden fazla etki gösteriyor. Yani alkol bebeğe zarar verir mi, sorusunun cevabı evet! Peki hamilelikte alkol kullanımının bebeğe etkileri neler?

• Fetal Alkol Sendromu (FAS): Alkol, fetüsün beyin gelişimine zarar verebilir ve kalıcı zihinsel engellere yol açabilir. FAS, zeka geriliği, fiziksel anormallikler (örneğin yüz hatlarında değişiklikler), öğrenme güçlükleri ve davranışsal sorunlarla kendini gösterebilir.
• Düşük ve Erken Doğum Riski: Alkol, düşük yapma ve erken doğum riskini artırabilir. Hamilelikte alkol, rahim içindeki kan akışını bozarak bebeğin sağlıklı bir şekilde gelişmesini engelleyebilir.
• Düşük Doğum Ağırlığı: Alkol tüketimi, bebeğin doğum ağırlığının düşük olmasına neden olabilir. Düşük doğum ağırlıklı bebekler, sağlık sorunlarına daha yatkındır ve uzun vadede gelişimsel zorluklar yaşayabilir.
• Beyin ve Sinir Sistemi Gelişiminde Sorunlar: Alkol, fetüsün merkezi sinir sistemini etkileyebilir. Bu da bebekte dikkat eksikliği, hiperaktivite ve öğrenme güçlükleri gibi sorunların oluşmasına yol açabilir.
• Zihinsel ve Fiziksel Anormallikler: Alkol, bebeğin fiziksel gelişimini de olumsuz etkileyebilir. Alkolün yol açtığı bazı fiziksel deformasyonlar arasında ince üst dudak, küçük gözler ve düz burun köprüsü gibi anormallikler yer alabilir.

Oxford ve Bristol Üniversitelerinde yapılan araştırmalara göre anne adayının alkol almasıyla birlikte bebeğin kanındaki alkol seviyesi aynı oranda yükseliyor. Bebeğin karaciğeri bir yetişkin karaciğeri gibi gelişmiş olmadığı için alkol, bebeğin vücudunda aynı ölçüde parçalanamıyor. Bu da bebeğin organlarının ve beynindeki sinir hücrelerinin gelişimini olumsuz yönde etkiliyor.

Hamilelikte alkol kullanımı zararlarından biri de alkolün bebeğin IQ seviyesinde 1-2 puan düşmeye yol açtığı iddiası. Bu nedenle bazı uzmanlar hem gebe kalmaya çalışan hem de gebe olan kadınlara alkolden tamamen uzak durmalarını tavsiye ediyorlar.

Alkol ya da kimyasal adıyla etil alkolün güçlü teratojen (bebekte anomali yaratarak bebeğe zarar veren) etkilere sahip bir madde olduğu bilinmektedir.

• Bir bardak bira (%5 alkol), bir kadeh şarap (%10 alkol) ya da alkollü kokteylde (%10 alkol) yaklaşık 15 gram alkol bulunur.
• Alkol alma “alışkanlığı” günlük 60-90 gram (1-1,5 litre bira eşdeğeri) alkolün düzenli olarak alınması şeklinde tarif edilebilir. Günlük 120 gram ve üzeri (2 litre bira ve üzeri) alkolün düzenli olarak alınması ise alkolizm olarak değerlendirilir.

Hamileyken alkol almak doğumdan sonra da etki ediyor!

Gebeliği sırasında alkol alan anne adaylarının bebeklerinde doğumdan sonraki dönemde;

• Öğrenme bozukluğu,
• Konuşma güçlüğü,
• Dikkat eksikliği,
• Hafızada zayıflama,
• Hiperaktivite, gibi sorunlar görülebiliyor.

Gördüğün gibi alkolün bebeğe zararı çok fazla. Bu yüzden hamilelikte alkol kullanımı kesinlikle alınacak bir risk değil.