Hamilelikte Yapılması Gereken Tıbbi Testler

Hamilelik sürecinde, annenin ve bebeğin sağlığını izlemek ve olası komplikasyonları önceden tespit edebilmek amacıyla bir dizi tıbbi test yapılır. Bu testler, gebeliğin her aşamasında, bebeğin gelişimini ve annenin sağlık durumunu izlemeye yardımcı olur. İşte hamilelikte yapılması gereken temel tıbbi testler:

1. Kan Testleri (İlk Rutin Testler)

Hamileliğin erken döneminde genellikle yapılan ilk testler, annenin genel sağlık durumu hakkında bilgi verir. Bu testler şunları içerebilir:

• Kan grubu ve Rh faktörü: Anne adayının kan grubu ve Rh durumu, bebeğin sağlığı için önemlidir. Rh negatif bir anne, Rh pozitif bir bebek taşıyorsa, bazı ek tedavi ve takipler gerekebilir.
• Tam kan sayımı (CBC): Annenin kansızlık (anemi) durumunu tespit eder.
• HCG testi: Hamileliğin başladığını doğrulamak için yapılan hormon testi.
• Hepatit B ve C taraması: Anne adayının hepatit B ve C virüsleri için taranması, doğum sırasında bebeğe geçişi engellemek için önemlidir.
• HIV testi: Anne adayının HIV pozitif olup olmadığını belirler.
• Toksoplazma ve Rubella: Hamilelik sırasında bu enfeksiyonlar bebek için risk taşıyabilir, bu yüzden anne adayının bağışıklığı kontrol edilir.

2. Ultrason Testi

Hamilelik sürecinde birkaç kez ultrason testi yapılır:

• İlk trimester ultrasonu: Hamileliğin erken döneminde (6-9 hafta arasında) yapılan ultrason, bebeğin rahme yerleşip yerleşmediğini, kalp atışlarını ve gebelik haftasını kontrol eder.
• İkinci trimester ultrasonu (anatomik tarama): 18-22 hafta arasında yapılan bu test, bebeğin organ gelişimini ve yapısını inceler. Ayrıca, olası yapısal anormallikler (kalp kusurları, nöral tüp defektleri gibi) tespit edilebilir.
• Üçüncü trimester ultrasonu: Bebek ve plasentanın durumunu görmek, amniyotik sıvı miktarını ve bebeğin büyüklüğünü değerlendirmek amacıyla yapılır.

3. Glukoz Tolerans Testi (GTT)

Bu test, hamilelikte görülebilen gestasyonel diyabeti tespit etmek için kullanılır. Genellikle 24-28 hafta arasında yapılır. Anne adayı, şekerli bir sıvı içtikten sonra kan şekeri seviyeleri ölçülür. Yüksek seviyeler, gestasyonel diyabetin belirtisi olabilir.

4. İdrar Testi

Hamilelik boyunca düzenli olarak yapılan idrar testleri, idrar yolu enfeksiyonları (İYE), böbrek fonksiyonu ve protein varlığı gibi sorunları izlemek için kullanılır. Ayrıca, gestasyonel hipertansiyon (preeklampsi) gibi durumlar için idrarda protein aranır.

5. Bakanlık Tarama Testleri

Bazı ülkelerde, hamileliğin erken dönemlerinde veya ikinci trimesterde yapılan bazı tarama testleri vardır. Bu testler, fetüsün kromozomal bozukluklar (örneğin, Down sendromu) gibi genetik hastalıklar açısından riskini değerlendirmeye yönelik olabilir:

• Ultrasonla yapılacak ense kalınlığı ölçümü (NT testi) ve kan testleriyle yapılan taramalar (özellikle 11-14. hafta arası).
• İkili tarama testi (10-14 hafta): Bu test, Down sendromu gibi genetik bozuklukların riskini değerlendirir.
• Dörtlü test (16-18 hafta): Bebeğin gelişimiyle ilgili olarak, Down sendromu, spina bifida gibi hastalıklar açısından tarama yapılır.

6. Genetik Testler

• Amniyosentez: 15-20. haftalar arasında yapılan bu test, amniyotik sıvıdan örnek alarak bebeğin genetik yapısını analiz eder. Genetik hastalıklar ve kromozomal bozukluklar hakkında bilgi verir.
• Kordosentez: Nadir olarak yapılan, bebeğin göbek kordonundan kan örneği alarak yapılan testtir. Hemoglobinopatiler ve enfeksiyonlar gibi bazı durumlar için uygulanabilir.

7. Tansiyon ve Protein İzleme

Hamilelikte, özellikle ikinci trimesterden sonra tansiyonun düzenli olarak izlenmesi önemlidir. Yüksek tansiyon, preeklampsi gibi komplikasyonların habercisi olabilir. Ayrıca, idrarda protein varlığı, preeklampsiyi işaret edebilir.

8. Günlük Fetal Hareket İzleme

Bebeğin hareketleri, özellikle gebeliğin ilerleyen dönemlerinde izlenebilir. Bebek hareketlerinin azalması, plasenta problemleri ya da fetüsün oksijen ihtiyacı ile ilgili bir sorunu gösterebilir.

Bu testler, anne ve bebek sağlığını en iyi şekilde izlemek ve olası komplikasyonları önceden fark edebilmek için önemlidir. Her kadının hamilelik süreci farklı olabilir, bu yüzden doktor önerileri ve sağlık durumu göz önünde bulundurularak testler yapılmalıdır.