Hamilelikte bulantı çoğu anne adayının karşılaştığı en büyük sorunlar biri olmaktadır. Hamileliğinin ilk aylarında mevcut sorunlardan biri olan mide bulantısının sık, inatçı, aşırı ve şiddetli olduğu durumlara hiperemezis gravidarum adı verilir. Ancak bu durumu normal hamilelik bulantılarıyla karıştırmamak gerekir. Bu yazımızda hamilelik bulantısının tehlikeli seviyelere ulaşmasını önlemeniz adına size bu rahatsızlığın özelliklerinden bahsedeceğiz.
Hiperemezis Gravidarum Neden Olur ve Kimlerde Görülür?
Hamilelikte aşırı mide bulantısının sebebi kesin olarak bilinmiyor ancak etki ettiği kanıtlanan birkaç durum söz konusu. Bunlar arasında;
- Östrojen ve human koriyonik gonadotropin (hCG) hormonlarının normalden daha yüksek salgılanması,
- Helikobakter pilori enfeksiyonu (midede görülür),
- Mol gebeliği,
- Diğer mide rahatsızlıkları
Kimlerde Görülür?
- İlk gebeliğini yaşayanlar,
- Genç yaştaki kadınlar,
- Çoğul gebelik yaşayan anne adayları, bu hastalığın risk grubundadır.
Hiperemezis Gravidarum Belirtileri Nelerdir?
- Çok sık ve şiddetli mide bulantısı ile birlikte kusma,
- Hiçbir yiyeceği veya içeceği midede tutamama, bunlardan tiksinme,
- Hamilelik öncesine göre %5’i aşan kilo kaybı
- İdrara çıkma sıklığının azalması, idrar renginin çok koyuya dönmesi,
- Vücutta su kaybı,
- Kusmukta kan görülmesi,
- Baygınlık,
- Baş ağrıları, kafa karışıklığı,
- Düşük tansiyon ve hızlı kalp çarpıntısı.
Hamilelik Bulantıları ile Farkları Nelerdir?
| Hiperemezis gravidarum | Hamilelikteki sabah bulantıları |
|---|---|
| Mide bulantısı ile çok şiddetli kusma görülür. | Mide bulantıları her zaman kusma ile sonuçlanmaz. |
| Ciddi bir su kaybına neden olur. | Bu kusmalarla kaybedilen su kolayca telafi edilir. |
| Kilo kaybına neden olur. | Kilo kaybı söz konusu olmaz. |
| Midede bulunan tüm yiyeceklerin çıkmasına neden olur. | Midede bulunan yiyeceklerin bir kısmı kalır. |
Anne için riskleri
- B1 vitamini kaybına bağlı olarak Wernicke Korsakoff ismi verilen sinir sistemi rahatsızlığı,
- Demir eksikliği anemisi,
- Bilinç kaybı,
- Havale,
- Solunum güçlüğü,
- Sodyum düşüklüğü,
- Sıvı kaybına bağlı olarak kan pıhtılaşması,
- Aşırı kusmaya bağlı olarak yemek borusu zedelenmeleri,
- Kas güçsüzlüğü.
Bebek için riskleri
Hiperemezis gravidarumun bebekler için bilinen bir zararı yok. Sanılanın aksine bu durum, bebekte gelişim geriliğine yol açmaz. Anne adayı kilo kaybetse de bebek normal gelişimine çoğu zaman devam eder.
Nasıl Tedavi Edilir?
Eğer hastalığın ilk evrelerindeyse ve hafif seyrediyorsa doktorun kusmayı tetikleyen yiyeceklerden uzak durmanı, sık sık ama az az yemek yemeni ve yatak istirahati yapmanı önerir. Gerekli durumlarda reçetesiz bazı ilaçlar da yazabilir.
- Yağlı ve baharatlı yiyeceklerden uzak durarak,
- Bol su içerek,
- Her türlü yemek kokusundan uzak durarak,
- Öğün miktarlarını azaltarak bu sorunu göğüsleyebilirsin.
Bu arada tuvalete çıktığında idrar rengini kontrol ederek vücudundaki su oranını inceleyebilirsin. Eğer idrarının rengi koyudan açığa döndüyse işler yolunda demektir.
Ancak, hamilelikte mide bulantın çok yüksek seviyelere ulaştıysa düzenli ve ciddi bir tedaviye ihtiyacın var. Bunun için doktorun farklı yöntemler deneyebilir ve bu süreç içerisinde birkaç gün hastanede kalmanı isteyebilir.
Diğer Tedavi Yöntemleri
– İntravenöz tedavi: Aşırı kusma nedeniyle kaybedilen besin maddelerinin serum yoluyla vücuda sağlanmasıdır. Bu sayede ihtiyacın olan sıvı, elektrolit, vitamin ve mineralleri geri kazanırsın.
– İlaç tedavisi: Doktorun gerekli gördüğü takdirde B1 vitamini takviyesi, Postadoxin, Dramamine, Emedur, Metpamid ve Largactil gibi ilaçlar önerebilir. Bunları doktorun tavsiye etmediği sürece kullanmamalısın.
– Tüp beslenme: Kaybedilen besin maddelerinin bir tüp yapı aracılığı ile burun ve mideden vücuda iletilmesidir.
Bunlar dışında beslenmeye dikkat etmek de tabii ki çok önemli. Doktorun sana bir hiperemezis diyeti önerecektir. Normal hamilelikte mide bulantısında olduğu gibi;
- Ağır, yağlı, asitli ve baharatlı yiyeceklerden kaçınmak,
- Besin alınmadığı ve mide bulantısının başladığı zamanlarda tuzlu krakerler tüketmek,
- Beyaz leblebi, fındık gibi atıştırmalıklar yemek faydalı olabilir.
